Sytuacja z kawą jest podobna hmm do jabłek ;) Można powiedzieć, że jabłko jak jabłko, ale… jabłko to może być też antonówka, cortland, gloster i jonagold. Kawa, a dokładnie ta lepsza jej wersja - arabika, również ma wiele odmian. Nie każda z nich nadaje się do uprawy wszędzie tam, gdzie można uprawiać kawę. Niektóre będą podobne do siebie, a inne zupełnie inne. Jedne odmiany mogą dawać kawę nieco kwasową, z cytrusowymi nutami, z innych odmian otrzymamy kawę z nutami czekoladowymi i naturalną słodyczą. Niektóre z odmian powstały w wyniku naturalnej ewolucji i przystosowywania się krzewów kawowych do warunków w jakich zostały posadzone, zaś inne odmiany są dziełem rąk ludzkich.


Pierworodną odmianą arabiki była TYPICA. Na początku XVI wieku trafiła ona z Jemenu do Azji, a następnie do krajów Ameryki Łacińskiej (po 1720r.). Typica jest bazą na podstawie której powstało wiele innych odmian kawy. Jej krzewy mają stożkowaty kształt z pionowym pniem i osiągają około 3,5-4 m wysokości. Typica daje stosunkowo małe plony, ale ich jakość jest na wysokim poziomie. Jest ona uprawiana w wielu częściach świata.


BOURBON
Około 1715 r. odmiana ta trafiła z Jemenu na wyspę Reunion, położoną na wschód od Madagaskaru (dawniej zwaną wyspą Bourbon i stąd nazwa tej odmiany), a następnie do Ameryki Łacińskiej i Afryki Wschodniej. Bourbon daje około 20-30% większe zbiory niż Typica. Bourbon charakteryzuje się dosyć zwartą budową, rośnie pionowo, wytwarzając wiśnie o czerwonych i żółtych owocach, z których powstaje kawa o wyśmienitym smaku i jakości. Dlatego też Bourbon ma kilka pododmian, np. Red Bourbon (czerwony) lub Yellow Bourbon (żółty).


MUNDO NOVO
Naturalna krzyżówka Sumatry (Typica) i czerwonej odmiany Bourbon odkryta w 1931 r. w Sao Paolo w Brazylii. Jest to odmiana wytrzymała i odporna na choroby, duże zbiory, ale dojrzewa nieco później, niż inne odmiany. Dobrze sobie radzi na plantacjach położonych na wysokościach od 1000 do 1700 m n.p.m.


CATUAI
Naturalna krzyżówka odmian Caturra i Mundo Novo, stworzona w 1949 r. w Brazylii. Wyróżnia się zwartym wzrostem, a powstała z tej odmiany kawa charakteryzuje się wyższą jakością niż Caturra. Daje duże zbiory i jest popularna w rejonach gdzie silnie wieje, ponieważ jej owoce bardzo dobrze trzymają się gałęzi.


CATUCAI
To krzyżówka odmian Icatu i Catuai o żółtych lub czerwonych ziarnach. Wyróżnia się wysoką wytrzymałością, odpornością na rdzę liści, dynamicznym wzrostem oraz wysoką produktywnością. Zarówno żółte, jak i czerwone odmiany Catucai są niewielkie pod względem wzrostu, przy czym drzewka odmiany czerwonej są nieco wyższe. Odmiana ta dobrze sprawdza się w rejonach narażonych na okresowe niedobory wody.


CATURRA
Ta odmiana została odkryta w Brazylii w 1935 r. i jest dającą większe plony mutacją odmiany Bourbon. W porównaniu z Bourbonem, drzewka Caturry są bardziej zwarte i często uznaje się je za odmianę karłowatą. Aktualnie Caturra występuje nieco rzadziej w Brazylii, częściej zaś w Kolumbii, Kostaryce i Nikaragui. Jej ziarna mają lekką kwasowość i umiarkowaną intensywność smaku. Może rosnąć na niższych wysokościach: od 500 m do 1700 m n.p.m.

CHARRIER
Wyjątkowo ciekawa odmiana, odkryta niedawno w Kamerunie. Jest to prawdopodobnie jedyna na świecie odmiana bezkofeinowa (normalnie kawę bezkofeinową otrzymuje się w wyniku procesu dekofeinizacji). Nazwana na cześć profesora Andre Charrier’a, który przez 40 lat zajmował się sektorem rolnictwa kawy z ramienia francuskiego Instytutu Badawczego ds. Rozwoju.


CATIMOR
Wybór ziaren z naturalnych krzyżówek odmian Caturra/Catuai i Hibrido de Timor (która rozwinęła się prawdopodobnie z naturalnej krzyżówki odmian Arabica i Robusta). Catimor charakteryzuje się zwartym wzrostem jak Caturra oraz wysoką odpornością na choroby, podobnie jak Robusta. Kawa powstała z tych ziaren ma zwykle niższą jakość w porównaniu z innymi odmianami, głównie z powodu oddziaływania Robusty w szczepie Hibrido de Timor.


ICATU
Wybór ziaren powstałych ze skrzyżowania Robusty z Arabicą (Bourbon), po którym nastąpiło krzyżowanie wsteczne do Mundo Novo. Icatu wyróżnia się większą odpornością na rdzę liści, dużą wydajnością i wysoką jakością.

PACAS
Podobna do Caturry mutacja czerwonej odmiany Bourbona, odnaleziona w 1909 r. w Salwadorze.

GEISHA
Rosnąca głównie w regionie Boquete w Panamie odmiana o bardzo wysokiej jakości i ogromnie rozbudowanym profilu smakowym, z nutami owoców tropikalnych, cytrusów, śliwek i czekolady. Najlepiej ocenianie kawy tej odmiany dochodzą do ceny nawet 400 $ za 1 kg (surowych ziaren).

 

Powyższe zestawienie odmian ziaren kawy to początek wiedzy o tym jaką kawę można uzyskać z rozmaitych odmian kawowca. Ich liczba ciągle wzrasta w wyniku intensywnych prac na plantacjach i w laboratoriach, a wszystko to ma na celu dostarczenie większej ilości wspaniałych ziaren, a wszystko po to aby zaskakiwać nasze kubki smakowe.
Koniecznie sprawdźcie w opisach kaw Kavanti z jakich odmian pochodzą ziarna i przekonajcie się o różnicach.


Smacznego!